[บทความ] ความนับถือตัวเองคืออะไร?

 [บทความ] ความนับถือตัวเองคืออะไร?

"ไอ้โง่! ไม่เอาไหน" คำด่าแทงหัวใจวัยรุ่น พึงระวัง...คนคนนั้นจะโตอย่างไร้ค่า

"นิสิตจุฬาฯเครียดดิ่งตึกดับ!! กลุ้มจะรีไทร์แพทย์โดดชั้น 12 รพ.ภูมิพล"

"แฉเด็กไทย 11 ล้านคนติดยา"

"ทะเลาะแฟนสาวนิสิตจุฬาฯโดดชั้น 4 ดับสยอง ประชดน้องปี 1 ขอเลิก"

"จับ นร.เกเรวันวาเลนไทน์นับร้อยรายเตรียมบุกตรวจร้านเน็ต-วิดีโอเกม"

เห็นข่าวเยาวชนอนาคตของชาติแบบนี้แล้วบอกได้คำเดียวว่าสลด!!! มันเกิดอะไรขึ้นกับสังคมไทย? และปัญหาของเด็กเหล่านี้เกิดขึ้นจากอะไร?

จาก ที่สำรวจดูพบว่าปัญหามีหลากหลายจนนับไม่ถ้วน เพราะร้อยคนก็ร้อยปัญหา แต่ที่มีปัญหาเหมือนกันทุกคนจนทำให้หันไปพึ่งยาเสพติด เกเร มีเพศสัมพันธ์ไม่เหมาะสม โดดเรียน ทำร้ายผู้อื่น ซึมเศร้า เกลียดตัวเอง และพยายามฆ่าตัวตาย ก็คือเด็กเหล่านี้มีปัญหา "ความนับถือตนเองต่ำ!"

ความนับถือตัวเองคืออะไร?

" หมอเบิร์ท" พญ.อภิสมัย ศรีรังสรรค์ จิตแพทย์โรงพยาบาลศรีธัญญา บอกว่า ความนับถือตนเอง(self-esteem) เปรียบได้กับภูมิคุ้มกันร่างกาย หรือเกราะป้องกันตัว ผู้ที่มีความนับถือตัวเองสูงจะมีความเข้มแข็ง สามารถแก้ปัญหาได้ดี จัดการกับความกังวลและความเครียดที่เกิดขึ้นได้ หากพบกับความล้มเหลวก็ไม่ท้อแท้ มีพลังต่อสู้กับอุปสรรคต่างๆ หากมีความทุกข์เกิดขึ้นก็จะไม่จมอยู่กับความทุกข์นั้นนานเกินไป ตรงกันข้ามกับคนที่มีความนับถือตนเองต่ำ มักแก้ปัญหาไม่ได้ดี ล้มแล้วลุกขึ้นยาก ขาดพลังที่จะต่อสู้ เมื่อมีความทุกข์ ความกังวล ความเศร้า ก็จะจมอยู่กับมันนาน และฟื้นตัวได้ยาก


"เด็กที่มี ความนับถือตัวเองต่ำ ส่วนมากจะเติบโตมาในครอบครัวและสภาพแวดล้อมในลักษณะที่ "ทำดีไม่เคยชม แต่ถ้าทำผิดเมื่อไหร่ดุด่าทันที" พอเด็กได้ยินคำพูดเชิงลบ คำตำหนิ คำด่าตอกย้ำลงไปทุกวัน เด็กก็จะกลายเป็นคนอย่างที่ไม่มีความเชื่อมั่นในตัวเอง และคิดเสมอว่าตัวเองไม่มีอะไรดี! เวลาเจอปัญหาเด็กเหล่านี้จะไม่มีความเข้มแข็งพอที่จะยืนหยัดด้วยตนเองได้ ทำให้ต้องหาที่ยึดเหนี่ยวพึ่งพิงจากภายนอก ไม่ว่าจะเป็นคนรอบข้าง เพื่อน แฟน วัตถุสิ่งของ และถ้าสิ่งที่เด็กยึดเหนี่ยวไม่เป็นอย่างที่คาดหวัง เด็กจะเสียใจอย่างรุนแรง อย่างเช่น พอแฟนบอกเลิกปุ๊บก็ฆ่าตัวตายได้เลย นั่นเป็นเพราะความรู้สึกถึงคุณค่าตัวเองมันไม่มีเหลือแล้ว นอกจากนี้ เด็กที่ติดยา ค้าบริการทางเพศ โดดเรียน เกเร ทะเลาะวิวาท พวกนี้ก็เป็นพวกที่ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง มองตัวเองในเชิงลบ และคิดแค่ว่าถ้าไม่มีอะไรดีแล้วก็ให้มันแย่สุดสุดไปเลย"

"บอล" ชายหนุ่มวัย 21 ปี เติบโตขึ้นมาด้วยการใช้ความรู้สึก "ไม่มีคุณค่า" หล่อเลี้ยงชีวิต จนกลายเป็นเด็กก้าวร้าว ติดยา ทะเลาะวิวาท และฆ่าคนตาย! พ่อแม่ของบอลแยกทางกัน ทำให้บอลต้องอาศัยอยู่กับย่าและอาที่เลี้ยงมาด้วยคำดุด่า และบางทีถ้าบอลทำอะไรไม่ถูกใจจะลงโทษบอลด้วยลำแข้ง! บอลรู้สึกว่าตัวเองไม่มีความหมาย ไม่มีคุณค่าสำหรับครอบครัวเลย

"ตอน เสพยา ทะเลาะวิวาท ไม่รู้สึกว่าตัวเองเป็นคนไม่ดี ไม่รู้สึกว่าคนที่บ้านจะเสียใจ คิดอย่างเดียวคือทำแล้วมีความสุข ทำแล้วมันดี มันตอกย้ำให้รู้สึกว่าเจ๋งและเก่ง แม้แต่ตอนฆ่าคนตายก็ไม่รู้สึกเสียใจ คิดแค่ว่าเค้าถึงฆาตแล้วเท่านั้นเอง"

บอล ถูกจับเพราะเป็นเอเย่นต์ขายยาบ้า 2 เดือนกว่าๆ ในสถานพินิจฯสร้างให้บอลเป็นคนใหม่ หยุดเสพยา และกลับมาตั้งใจเรียนหนังสือ ในวัย 21 ปี ตอนนี้บอลเรียนอยู่ชั้น ม.6

"ผมอยากเป็นคนดี เพราะรู้สึกว่าตัวเองไร้ค่ามานาน คนที่ทำให้ผมอยากเป็นคนดีต้องยกให้อาจารย์ที่โรงเรียนที่ช่วยพูดให้สติ และคอยตักเตือนไม่ให้ทำผิดอีก พวกท่านคอยถามไถ่สารทุกข์สุกดิบ และให้กำลังใจเสมอ ท่านทำให้ผมรู้สึกว่าชีวิตมีความหมายและมีคุณค่า และแม้ผมจะเคยทำผิดมาก่อนท่านก็ไม่ซ้ำเติมเหมือนคนอื่น กลับบอกผมด้วยซ้ำว่ามีดีหลายอย่าง ทั้งเรียนดีและเล่นกีฬาเก่ง คำพูดเหล่านี้ทำให้ผมรู้สึกว่าเป็นคนมีค่า เพราะผมก็มีดีกับเขาเหมือนกัน"

สุด ท้ายหมอเบิร์ทฝากบอกมาว่า พ่อแม่ปฏิบัติต่อลูกยังไงลูกก็จะเป็นอย่างนั้น หากพ่อแม่ปฏิบัติต่อลูกเหมือนเป็นคนโง่ ลูกก็จะโง่จริงๆ ถ้าอยากให้ลูกเติบโตขึ้นมาเป็นเด็กที่มีความนับถือตนเอง อย่าเลี้ยงลูกให้แข็งแรงเพียงร่างกายเท่านั้น แต่จงเลี้ยงใจของลูกให้เติบโตและแข็งแกร่งด้วย



ข้อมูลโดยหนังสือพิมพ์มติชน ฉบับวันพุธที่ 7 ธันวาคม 2548 ปีที่ 28 ฉบับที่ 10133 หน้า 36